تاثیر کاربرد مقادیر و زمان مصرف نیتروژن در خصوصیات اندام های گیاهی ارقام و ژنوتیپ های مختلف جو دیم

به منظور مطالعه اثرات کاربرد مقادیر و زمان های مصرف نیتروژن بر خصوصیات اندامهای گیاهی، ریشه و جذب عناصر غذایی ارقام و ژنوتیپ های مختلف جو دیم آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت کرتهای دو بار خرد شده با سه زمان مصرف (کل نیتروژن در پائیز، مصرف یک دوم نیتروژن در پائیز همزمان با کشت و یک دوم دیگر در بهار به صورت سرک در اولین زمان مناسب و مصرف دوسوم نیتروژن در پائیز همزمان با کشت و یک سوم دیگر در بهار به صورت سرک در اولین زمان مناسب) در کرت اصلی و با مقادیر 0، 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره در کرت فرعی و 5 رقم و ژنوتیپ جو دیم (سهند، آبیدر، دیتون، آلف و بی-سی-74-2 ) در کرت فرعی در فرعی در چهار تکرار و به مدت یکسال زراعی (1389-1388) در ایستگاه تحقیقات دیم مراغه به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که اثر زمان مصرف کود نیتروژن بر روی جذب نیتروژن در سطح احتمال 5 درصد و برروی جذب روی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. اثر زمان مصرف کود نیتروژنی بر روی عملکردهای دانه، بیولوژیک و کاه در سطح احتمال 5 درصد و بر روی عملکرد بیوماس در مرحله پنجه زنی گیاه و وزن هزار دانه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود . اثر مقدار کود نیتروژن مصرفی بر روی طول اندام هوایی در سطح احتمال 1 درصد و بر روی طول ریشه های جنینی، وزن خشک اندام هوایی، وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. اثر میزان مصرف نیتروژن بر روی اغلب صفات مانند عملکردهای دانه، بیولوژیک و کاه و شاخص برداشت، ارتفاع بوته، تعداد سنبله در واحد سطح و وزن هزار دانه در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. اثر ژنوتیپ بر روی اغلب صفات ریشه معنی دار بود. اثر ژنوتیپ بر روی جذب عناصر نیتروژن، فسفر و آهن در سطح احتمال 1 درصد و بر روی جذب مس توسط گیاه در سطح احتمال 5 درصد معنی دار بود. متوسط نیاز نیتروژنی ارقام مختلف جو دیم برای دستبابی به 95 درصد حداکثر عملکرد دانه ،حدود 45 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره با مصرف دوسوم آن در پاییز و مابقی در بهار در اولین زمان مناسب تعیین گردید. در مجموع می توان استنباط نمود که کاربرد زمان و مقادیر مختلف نیتروژن توانست خصوصیات مورفولوژیک ریشه و اجزای عملکرد را تغییر دهد و در افزایش جذب عناصر غذایی و عملکرد در شرایط دیم موثر باشد